Op deze pagina extra informatie, weetjes en verhaaltjes over hout, metaal en meer.
Hout drogen
Hout is een levend natuurproduct , en bevat veel vocht (sap).
Als een boom gekapt is zal het hout beginnen met drogen. Dit gebeurt van buiten naar binnen met ongeveer een paar centimeter per jaar, afhankelijk van de omstandigheden.
Perfect droog hout bestaat niet. Hout zal uitdrogen tot het in evenwicht is met de lucht er omheen. In een droge omgeving (binnenshuis) zal hout droger worden dan b.v. hout gebruikt voor tuinmeubelen (buiten). Dit betekend dat hout ook “mee beweegt” met de vochtigheidsgraad van de omgeving. Door het jaar heen zal hout vochtiger en droger worden onder invloed van de luchtvochtigheid van de omgeving.
Als gevolg van het drogen zal hout ook krimpen, en wanneer de lucht vochtiger wordt zal het weer uitzetten. Denk aan de klemmende voordeur in het najaar….
Een stuk hout dat krimpt of uitzet zal vervormen of zelfs scheuren. Dit is natuurlijk niet wenselijk voor houten producten die waterdicht moeten blijven of voor sier producten.
Om dit te voorkomen moet een houten product dus voordat het de definitieve vorm krijgt, gedroogd moeten worden tot de vochtigheid die verwacht wordt in de ruimte waar het product uiteindelijk komt te staan.
Dit kan via een natuurlijk proces (gewoon laten liggen en afwachten) of passief (droge geventileerde opslag) of geforceerd (verwarmde ruimte of een oven)
Uiteraard gaat het laatste het snelst, dit is dan ook de methode die ik het meeste toe pas. Echter is dit nog steeds zeer tijdrovend. Er kan zomaar een week of meer overheen gaan voordat ik tevreden ben. En Ik ben wel gebonden aan de afmetingen van het product. Het moet wel in de oven passen natuurlijk.
Een goed (lees correct) gedroogd stuk hout zal minimaal “werken” zodat het niet teveel vervormd en niet zal scheuren.
Maar het blijft een “levend” natuurproduct en zal zich ook zo blijven gedragen……….
Reparaties
Onontkoombaar bij houtbewerking.
Reparaties.
-Soms voordat men aan een werk begint door bestaande beschadigingen aan een stuk hout, die een probleem kunnen vormen tijdens het bewerkings proces. Of omdat het in een later stadium moeilijker of onmogenlijk wordt om te herstellen.
-Soms tijdens het bewerken vanwege door bewerken ontstane beschadigingen of te voorschijn komende inperfecties die een probleem kunnen vormen tijdens het proces.
-Soms bij het afwerken van het product. Dan is pas goed zichtbaar hoe het item er uit komt te zien. En dan zijn ook de inperfecties in het afgewerkre product goed zichtbaar.
-En natuurlijk de defecten in het product die pas over tijd zichtbaar worden door gebruik, ongelukjes en door het werken van het hout door temperatuurs verschillen, variaties in lucht vochtigheid en leeftijd.
Beschadigingen en inperfecties die niet gewenst zijn kunnen vrijwel altijd op een of andere manier hersteld worden. Anders is vervangen van het product altijd nog een optie.
Soms zijn inperfecties niet erg of zelfs gewenst. Dit kan het product een robuust, gebruikt of oud uiterlijk geven. Soms om dit resultaat of effect te bereiken is het nodig om met opzet inperfecties aan te brengen.
Hout is en blijft een natuurproduct. En van te voren is het niet altijd mogenlijk om te voorzien hoe een stuk hout zich zal gedragen.
Het is de truc om inperfecties een bewust deel van het product te laten zijn. Of om het maakproces te laten leiden door inperfecties.
Er mee werken. Of er omheen werken.
Er zijn diverse manieren om producten te herstellen.
-onzichtbaar. Is lastig omdat het precies er uit moet zien als het hout er omheen. Maar sommige scheuren of andere inperfecties kunnen heel goed onzichtbaar worden hersteld. Ook een zichtbare reparatie kan onopvallend zijn.
-zichtbaar. Bewust te kiezen omdat ook reparaties sierlijk kunnen zijn.
Soms past een bepaalde vorm van herstel bij het product. En soms is het beter om een gerepareerde plek duidelijk te zien dan ‘net wel’ omdat dit kan storend kan zijn.
Flora en fauna
Hout is een sterk, duurzaam, veelzijdig en mooi natuurproduct. Dit alles veranderd als het begint te rotten door vocht of aangetast wordt door insecten, schimmels of zwammen. Er zijn veel verschillende soorten die niet allemaal even destructief zijn. En sommige kunnen zelfs gewenst zijn.
Aantastingen van hout kunnen het onbruikbaar maken of zelfs compleet vernietigen, en verspreiden naar omliggende bomen en hout producten. Dit is uiteraard onwenselijk en moet voorkomen zien te worden.
Aan de andere kant kunnen aantastingen heel mooi en decoratief zijn. Zoals schimmel aantastingen in Esdoorn dat mooie donkere lijnen geeft in het hout. En gegraven gangen door insecten die een mooi robuust uiterlijk kunnen geven aan een product. Als de aantasting gestopt is of kan worden kan dit zeer wenselijk zijn. Uiteraard moet de aantasting zich nooit kunnen verspreiden.
Het meeste hout dat ik gebruik is al gekapt hout. DIt kan diverse redenen hebben. Zieke en aangetaste bomen moeten gekapt worden vanwege veiligheid en verspreiding van de aantasting. Helaas worden bomen ook gerooid omdat er een weg of bebouwing moet komen. En bomen worden helaas ook gekapt omdat mensen ze niet mooi meer vinden of omdat ze lastig zijn vanwege bladval.
Mocht ik een stuk hout kunnen bemachtigen met een aantasting zal ik zeker overwegen om het te gebruiken. Wel zorg ik dat de insecten verhuist zijn en andere aantastingen zich niet verder kunnen verspreiden. Van dit hout kan ik mooie dingen maken.
Epoxy
Epoxy is een twee componenten kunsthars. Veel gebruikt in de watersport, kunstwerken en natuurlijk bij houtbewerking. Niet te verwarren met polyester hars.
Het bestaat uit een deel hars en een deel verharder. Als de twee delen samengevoegd worden en goed gemengd, begint er een chemische reactie die er voor zorgt dat de hars hard wordt. Men kan er allerlei kleur pigmenten aan toevoegen, maar ook metalen als koper, goud, zilver en bv brons in poedervorm. Ook zijn er pigmenten met metalic of parelmoer look.
Het is te gebruiken als reparatie middel, vulmiddel, lijm en toplaag in combinatie met allerlei soorten materialen. Het is watervast, uv bestendig en mits goed uitgehard en niet beschadigd is het voedselveilig.
Ik gebruik het vooral om producten te repareren (zichtbaar of onzichtbaar) of als opvallende verfraaing van een houten werkstuk. Zodat het echt een deel wordt van het product. Vooral grote gaten en scheuren in hout kunnen mooie resultaten opleveren als er epoxy in gegoten wordt.
- LET OP ! Epoxy is een twee componenten kunsthars. En is in principe voedselveilig als het compleet uitgehard is. Echter is het niet aan te raden om te eten van beschadigde epoxy producten, door het gebruik van bijvoorbeeld metalen bestek. Het is niet uit te sluiten dat er miniscule deeltjes van de epoxy los komen en ingeslikt worden. Dit kan schadelijk zijn voor de gezondheid ! Men kan dit voorkomen door de epoxy delen van een product niet te beschadigen en geen scherp bestek te gebruiken.